หนองประจักษ์ อ.เมือง จ.อุดรธานี

สวนสาธารณะหนองประจักษ์ จ.อุดรธานี

จังหวัดอุดรธานี เป็นจังหวัดที่มีแหล่งอารยธรรมที่เก่าแก่แห่งหนึ่งของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีสถานที่ท่องเที่ยวทั้งโบราณสถาน โบราณวัตถุ และแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่น่าสนใจ ทริปนี้ อัพยิ้ม จะพาไปสัมผัสธรรมชาติที่สวนสาธารณะหนองประจักษ์ 

สวนสาธารณะหนองประจักษ์ เป็นหนองน้ำขนาดใหญ่ อยู่ในเขตเทศบาลนครอุดรธานี อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี ใช้เป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจและเป็นสถานที่ออกกำลังกายของประชาชนทั่วไปภายในบริเวณสวนสาธารณะหนองประจักษ์ มีพื้ินที่กว้างใหญ่ รวม 315 ไร่ ประกอบไปด้วย สนามเด็กเล่น สวนสุขภาพ ศาลาสำหรับพักผ่อน สวนพักผ่อน และมีการปลูกไม้ดอกไม้ประดับ สวยงาม รวมถึงไม้ยืนต้นเพื่อให้ร่มเงาที่ร่มรื่น

ประวัติความเป็นมา หนองประจักษ์ เป็นหนองน้ำขนาดใหญ่ที่มีมาตั้งแต่ก่อนตั้งเมืองอุดรธานี  เดิมเรียกว่า หนองนาเกลือ  เพื่อเป็นเกียรติแประวัติ แก่ พลตรีพระบรมวงศ์เธอกรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ผู้ก่อตั้งเมืองอุดรธานี จึงได้เปลี่ยนชื่อเป็นหนองประจักษ์

ในปี พ.ศ. 2530 เทศบาลนครอุดรธานีได้ทำการปรับปรุงหนองประจักษ์ขึ้นใหม่ เพื่อถวายเป็นราชสักการะแด่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในวโรกาสทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 5 รอบ โดยบริเวณตัวเกาะกลางน้ำได้จัดทำสวนหย่อม ปลูกไม้ดอกไม้ประดับหลายชนิด และได้มีการทำสะพานเชื่อมระหว่างเกาะ สวยงามมาก

ในแต่ละวันจะมีประชาชนไปพักผ่อนและออกกำลังกายภายในสวนสาธารณะหนองประจักษ์ เป็นจำนวนนับว่าเป็นการบริหารจัดการที่ลงตัวของจังหวัดอุดรธานีที่นำเอาทรัพยากรธรรมชาติที่มีอยู่แล้ว มาพัฒนาให้เกิดประโยชน์เป็นแหล่งท่องเที่ยวและพักผ่อนของประชาชนหลังจากเหน็ดเหนื่อยจากภารกิจการทำงาน

นอกจากสวนสาธารณะหนองประจักษ์จะเป็นสถานที่สำหรับพักผ่อนของประชาชนทั่วไปแล้ว องค์กรหรือหน่วยงานต่าง จะใช้เป็นสถานที่จัดประเพณี หรือกิจกรรมต่างๆ มากมาย เช่นประเพณีงานลอยกระทง ที่มีการปล่อยโคมลอยดูยิ่งใหญ่มาก

“ศาลเทพารักษ์” อยู่ตรงหัวมุมใกล้แยกหนองประจักษ์ เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองอุดรธานี เนื่องจากได้มีการอัญเชิญดวงพระวิญญาณของ “พลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม” มาสถิต ณ ศาลแห่งนี้ เพื่อเป็นศูนย์รวมที่พึ่งทางใจของชาวจังหวัดอุดรธานี

ความโดดเด่นของสวนสาธารณะหนองประจักษ์ เนื่องจากมีพื้นที่กว้างใหญ่ และได้รักการพัฒนาจากเทศบาลนครอุดรธานี มีการปรับปรุงพื้นทำเป็นถนนรอบๆ บริเวณหนองประจักษ์ เพื่อให้เป็นสถานที่ เดิน วิ่ง ออกกำลังกายของประชาชานทั่วไป

  

 หนองประจักษ์ มีมาตั้งแต่ก่อนตั้งเมืองอุดรธานี จากเดิมชื่อ " หนองนาเกลือ " เพื่อเป็นเกียรติประวัติแด่ พลตรี

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ผู้สร้างเมืองอุดรธานี จึงเปลี่ยนชื่อเป็น " หนองประจักษ์ " สร้างคุณประโยชน์นานับประการแก่ชาวเมืองอุดรธานี ได้ช่วยเหลือเป็นแหล่งน้ำอุปโภค บริโภค และการเพาะพันธุ์ปลา มีการปรับปรุงขุดลอกและกักเก็บน้ำมาตั้งแต่ เดือนตุลาคม 2496 โดย ขุนศุภกิจวิเลขการ ข้าหลวงประจำจังหวัดอุดรธานี ได้ขอให้กรมชลประทานเป็นผู้ดำเนินการขุดลอกให้ลึก ต่อมาหนองประจักษ์ ขาดการ ปรับปรุงดูแล ทำให้สภาพหนองประจักษ์ตื้นเขิน หนองน้ำต้องประสบต่อวัชพืช สาหร่าย จอกแหน ทรุดโทรมขาดความสวยงามเรื่อยมา ในปี 2530 เทศบาลเมืองอุดรธานี โดยนายฤทธิรงค์ กาญจนแก้ว นายกเทศมนตรี เห็นว่าหนองประจักษ์ หนองน้ำคู่บ้านคู่เมือง มีชื่อ เสียงเป็นที่รู้จัก เป็นสมบัติของขาวเมืองอุดรธานี สมควรให้มีการปรับปรุงพัฒนาเพื่อเป็นศักดิ์ศรี สร้างความร่มรื่นสวยงาม เป็นศรีสง่าแก่ เมืองอุดรธานี จึงได้ทำการปรับปรุงหนองประจักษ์ขึ้นใหม่ทั้งหมด ในเดือนมกราคม ๒๕๓๐ วัตถุประสงค์สำคัญสูงสุด เพื่อสร้างถวายเป็น ราชสักการะ แด่องค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช มิ่งขวัญปวงชนชาวไทย เนื่องในวโรกาสเป็นปีที่พระองค์ ทรงเจริญพระชนม์พรรษา 5 รอบ ในวันที่ 5 ธันวาคม 2530 เพื่อเป็นสิริมงคลและเป็นศักดิ์ศรีของชาวเมืองอุดรธานี จึงกราบบังคมทูล สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี มาเป็นประธานประกอบพิธีเปิดสวนสาธารณะหนองประจักษ์ เพื่อปวงชนชาวเมืองอุดรธานี จะได้ปลาบปลื้ม ปิติยินดี และจารึกไว้ตลอดกาล ในวันที่ 15 พฤศจิกายน 2534 เมื่อทำการปรับปรุงทั้งหมดแล้ว หนองประจักษ์จะมีพื้นที่ ทั้งหมด ๓๒๘ ไร่ เป็นพื้นเกาะประมาณ ๖๘ ไร่ พื้นน้ำประมาณ 247 ไร่ คันคูและลานพักโดยรอบประมาณ 13 ไร่ ความลึกสูงสุดประมาณ 4.00 เมตร ความจุน้ำในอ่างประมาณ 1.2 ล้านลูกบาศก์เมตร